چرا مقایسه درسی میان کودکان اساساً اشتباه است؟

در این مقاله قصد داریم درباره مقایسه درسی کودک با دیگران سخن بگوییم. تربیت کودک از موضوعات بسیار مهمی است که والدین بسیار درگیر آن هستند. موضوعی که بسیار در والدین فرزندان شاهد آن هستیم، این است که مدام فرزندان خود را در مدرسه با دیگر همکلاسی ها مقایسه می کنند. نفس این کار به طور کلی، غلط است. زیرا، باعث می شود اعتماد به نفس کودک در موضوعات درسی کاهش یابد و مدام در مغز خود چهره فردی را تصور کند، که والدین از او بسیار سخن می گویند. چه بسا که در آینده نیز این فرزند دچار اختلالاتی شود که مانع پیشرفت و موفقیت او باشد.
 

نباید های تربیت و مقایسه درسی کودک توسط والدین

از نباید هایی که والدین باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند، عدم مقایسه درسی کودک با هم سن و سالان و افراد دیگر است. این موضوع نباید، توسط والدین بسیار انجام می گیرد. ابتدا لازم است والدین این سوال را از خود بپرسند. آیا توانایی این را دارند که به مدت طولانی (5 الی 8 ساعت) دو فرزند 6 و 10 ساله خود را یک جا بنشانند و به شیوه ای کلاسیک به او تدریس کنند؟ جواب این سوال مطمئنا خیر خواهد بود. دلیل منفی بودن پاسخ این سوال، تفاوت هایی شخصیتی است که بین دو فرزند وجود دارد.
ممکن است یک فرزند عمیقا به چیزی در کلاس درس اهمیت بدهد، ولی فرزند دیگر از آن رنج ببرد و توانایی تحمل آن را نداشته باشد. یا ممکن است فرزند بزرگتر متوجه مسائل آموزشی بشود و به راحتی آن  را یاد بگیرد، اما فرزند کوچیکتر موضوع آموزشی را درک نکند و مورد تمسخر قرار بگیرد. مثال دیگری که در این موقعیت ممکن است رخ دهد، این است که یک فرزند از مطالب آموزشی لذت ببرد، اما فرزند دیگر به آن علاقه ای نداشته باشد. پس در اینجا متوجه این موضوع خواهید شد که مقایسه درسی کودک جایز نیست.
نکته جالب این است که مدرسه این کار را دارد انجام می دهد. اما چگونه؟ مدارس به اجبار شیوه های تدریس را بر روی  دانش آموز پیاده می کنند و خانواده و دانش آموز چاره ای جز مطیع بودن در برابر این سیستم ندارند. سیستم آموزش و پرورش کشور، به اجبار 12 سال متوالی، کلاس های 35 الی 40 نفره تشکیل می دهد. در هر کلاس معلم یک موضوع را به 40 نفر همزمان آموزش می دهد و دانش آموز مجبور است 9 ماه پای این درس و کلاس بنشیند.

تفکر نظام آموزشی درباره سن دانش آموزان

متاسفانه سیستم آموزشی تفکری را پیاده کرده است که باعث مقایسه درسی کودک با دیگران توسط والدین می شود. سوال این است که تفکر آموزش و پرورش درباره اجرای این طرح چیست؟ نظام آموزشی سن افراد را نکته کلیدی موضوع قرار داده است و دانش آموزان همسن را در یک کلاس قرار می هد. زیرا، این تفکر را دارد که تمام نیاز های افرادی که در یک سن قرار دارند، یکسان می باشد. و حتما آموزش های یکسانی را نیز می طلبند.
آیا این تفکر منطقی است؟ آیا تفاوت های فردی و شخصیتی بین دانش آموزان 10 ساله (یا دیگر سنین) وجود ندارد؟ دانش آموزی در کلاس با یک بار درس دادن متوجه موضوع درسی خواهد شد. اما دانش آموزی نیز در کلاس وجود دارد که با 6 بار تدریس، هنوز هم نمی تواند موضوع درسی را یاد بگیرد! آیا این تفاوت فردی نیست؟ افراد که در کلاس با توجه به هم سن بودن در کنار یکدیگر قرار گرفته اند، پس با توجه به تفکر نظام آموزشی نیازها و هوش یکسانی نیز دارند.

دانش آموزی که در رشته ها و فعالیت های ورزشی بالاترین نمره را همیشه کسب می کند، اما به درس ریاضی علاقه ندارد و نمی تواند نمرات خوبی را از این درس کسب کند، باید تنبل خطاب شود؟ چون نتوانسته یکی از درس های تئوری را خوب پاس کند، از نظر والدین و مدرسه فرد تحصیل کرده ای به شمار نمی آید؟ مقایسه درسی کودک نباید توسط والدین صورت بگیرد. زیرا، اگر همین والدین و مدرسه به استعداد این دانش آموز توجه ویژه ای نشان دهند، ممکن است در آینده فوتبالیست بسیار حرفه ای شود. ولی نتواند ریاضی دان شود چون علاقه ای به این درس و رشته ندارد.

وجود تفاوت ها میان دانش آموزان

مهم ترین موضوعی که باعث می شود، مقایسه درسی کودک در مدرسه و خانه انجام نگیرد، وجود تفاوت هاست. ابتدایی ترین اصلی که نظام آموزشی باید به آن توجه ویژه ای داشته باشد، تفاوت های فردی میان دانش آموزان است. این نکته در هیچ از مدارس داخل کشور رعایت نمی شود. اما والدین در این میان نقش بسزایی را می توانند ایفا کنند. اگر سیستم آموزشی به این نکته توجهی ندارد، پدر و مادر باید فرزند خود را با تفاوت هایی که دارد پذیرا باشند. فرزند یک والدین نسبت به هم سن و سالان خود، دارای مهارت هایی است که وظیفه کشف و بال و پر دادن به آن استعداد و مهارت به عهده والدین فرزند است. هیچ گاه پدر و مادر نباید فرزند را قربانی مقایسه های اشتباه با دیگران کنند.
این رفتار را می توان به هنگام گرفتن کارنامه تقویت کرد. برای مثال، کارنامه درسی فرزند خود را گرفته اید و شاهد برخی نمرات پایین در برخی دروس او هستید. همزمان یکی از فرزندان فامیل نیز کارنامه خود را گرفته و خبر بالا بودن نمرات او به گوش شما رسیده است. در چنین مواقعی، به جای مقایسه کردن اشتباه فرزند خود با دیگری، بپذیرید که کودک شما تفاوت هایی دارد و قابل احترام است. همیشه فرزندان ما ، در تمامی دروس نمرات خوبی کسب نخواهند کرد. وظیفه اصلی پدر و مادر این است که استعداد اصلی فرزند را کشف کنند و او را در مسیر مربوطه قرار دهند.

برای دیدن آموزش های بیشتر، به صفحه اینستاگرام ما مراجعه کنید.

عدم مقایسه تحصیلی فرزند با دیگری

نکته کلیدی که در این مقاله قصد اشاره به آن را داریم، عدم مقایسه درسی کودک با دیگر دانش آموزان یا همسن و سالان در مدرسه است. ممکن است در کلاس درس شخصی شاگرد اول شود که پدرش موقعیت و شغل معمولی مانند کارگری دارد. اگر شما جایگاه شغلی بالایی دارید، دلیلی نمی شود که فرزند شما هم در کلاس درس باید بهترین باشد و برترین نمرات را کسب کند. تنها مقایسه ای که پدر و مادر مجاز به انجام آن هستند، مقایسه فرزند با خود اوست.

برای مثال، فرزند شما امسال به کلاس اول رفته است. 6 ماه از تحصیل او در مدرسه می گذرد. شما می توانید به او بگویید: «ببین عزیزم چقدر خطت قشنگ تر شده نسبت به دو ماه پیش». با گفتن این جمله به فرزند امید خواهید داد و استعداد های او در آینده بهتر رشد خواهند کرد. در صورتی که ممکن است در کلاس درس، دانش آموزانی باشند که خط قشنگ تر و زیباتری نسبت به فرزند شما دارند. اما شما با این کار نشان می دهید، والدین آگاهی هستید و می دانید در مسیر رشد فرزند خود چه اقداماتی را باید انجام دهید.
هر بشری که توسط خالق، به این دنیا می آید، دارای استعداد های ویژه ای است. برخی از افراد بسیار موفق دنیا را نگاه کنید. در معرفی خود، در ابتدا از پدر یا مادر خود تشکر می کنند و می گویند از آن ها سپاسگزارم چون مرا در مسیری قرار دادند که به آن علاقه داشتم. پس اگر می خواهید فرزند شما در آینده سپاسگزار زحماتتان باشد، به علایق و استعداد های او، توجه ویژه ای را نشان دهید. و در موضوعات تحصیلی، مقایسه درسی کودک را با دیگران در دستور کار خود قرار ندهید.