نحوه رفتار با کودک پرخاشگر
کودکان در رده‌های سنی مختلف، رفتار‌هایی از خود نشان می‌دهند که ممکن است برخی از رفتار‌ها نگران کننده باشد. کنترل و نحوه رفتار با کودک پرخاشگر یکی از خصوصیت های اخلاقی است که پدر و مادر ها باید به آن توجه نمایند.
بد خلقی یا پرخاشگری در کودکان به شکل‌های متفاوتی ظاهر می‌شود که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از: شکایت کردن، جیغ کشیدن، گریه کردن، دست و پا زدن و یا پا کوبیدن. در نظر داشته باشید این رفتار‌ها در کودکان بین ۱ تا ۴ سال شایع‌تر است.
عموما کودکان دوست دارند در هنگامی که خواسته‌ای را مطرح می‌کنند، سریع به آن خواسته برسند و در صورت‌عدم دست‌یابی تغیر رفتار از خود نشان می‌دهند که پرخاشگری یکی از این روش‌ها است. حال به بررسی سوال با کودک پرخاشگر چگونه رفتار کنیم می‌پردازیم.
پرخاشگری چیست؟
در واقع پرخاشگری رفتاری خشن همراه با آسیب به اطرافیان است و فرد پرخاشگر تلاش بر حل مشکل با استفاده از روش‌های عصبی دارد.
در کودکان، پرخاشگری زمانی پدید می‌آید که نتواند با استفاده از کلام و صحبت مسئله خود را حل نماید و در واقع کودک پرخاشگری را راه حلی جهت تخلیه هیجانات و فرار از مسائل می‌داند.
چه دلایلی باعث می‌شود کودک پرخاشگر شود؟
عموما دلایل متعددی در پرخاشگری وجود دارد اما به صورت کلی به دو دسته عوامل درونی و بیرونی تقسیم می‌شوند. در نظر داشته باشید عوامل درونی و بیرونی در کاهش و یا افزایش این رفتار دخیل هستند. علل رفتار در کودک پرخاشگر عبارت‌اند از:
عوامل درونی:
- عدم موفقیت در فعالیت‌ها
- استرس
- عدم روابط اجتماعی با اطرافیان
- مقصر دانستن در اتفاقات
عوامل بیرونی:
- محیط زندگی
- روابط نادرست در خانواده
- حضور در محیط‌های ناشناس
- الگو‌های رفتاری مانند والدین
چگونه با کودک پرخاشگر رفتار کنیم؟
عموما کودکان به دو دلیل رفتار پرخاشگرانه از خود نشان می‌دهند که عبارت‌اند از:
1. پرخاشگری ابزاری
2. پرخاشگری آسیب رسان
پرخاشگری ابزاری: کودک در این روش سعی می‌کند به اهداف و مقصد مد نظر خود را نزدیک نماید. رفتار‌هایی مانند: فریاد، پرتاب وسایل و غذا نخوردن جزو پرخاشگری‌های ابزاری هستند.
پرخاشگری آسیب رسان: این نوع خصوصیت در فرزندان با رفتارهای والدین پدیدار می‌گردد. فرد با رفتارهای پرخاشگری سعی می‌کند خود را تخلیه کند که این رفتار‌ها به خود و یا اطرافیان آسیب می‌رساند.
- پیدا کردن دلیل پرخاشگری
ساده‌ترین و ابتدایی‌ترین روش در برخورد با کودک پرخاشگر، کشف علت است و پس از پیدا شدن علت می‌بایست اصلاح شود یا با کودک صحبت شود زیرا کودکان با صحبت والدین حس اعتماد پیدا می‌کنند.
- والدین الگو کودکان هستند
برخی اوقات والدین سبب پرخاشگری و عصبانیت کودک می‌شوند و ریشه‌های این اخلاق را در کودک تقویت می‌کنند. پدر و مادر‌ها در برخورد با کودک پرخاشگر باید آرامش خود را حفظ نمایند و پس از رسیدن به شرایط مساعد از خود واکنش نشان دهند. در نظر داشته باشید کودکان از والدین الگو برداری می‌کنند که در این زمینه علم روانشناسی می‌گوید:
اگر کودک شما میل به خشونت دارد؛ خشونت را در خود جستجو کنید.
- بی‌توجهی به کودک ممنوع
بسیاری از کودکان در صورت‌عدم توجه والدین به پرخاشگری روی می‌آورند، زیرا بچه‌ها علاقه دارند مرکز توجه باشند و به رفتار های آن ها واکنش نشان داده شود.
- دوری از الگو‌های پرخاشگرانه
در سنین پایین کودکان بسیار تحت تاثیر قرار می‌گیرند و اطرافیان را الگوی خود قرار می‌دهند. معمولا اولین الگو رفتار پرخاشگرانه، بلند صحبت کردن است و ممکن است این روند شدید‌تر شود.
- هنگام پرخاشگری حواس کودک را پرت نمایید
زمانی که حس کردید کودک قصد دارد پرخاشگری دارد سعی کنید با استفاده از اسباب بازی یا وسایل دیگر حواس او را پرت نمایید، زیرا این رفتار سبب می‌شود تا کودک به موضوع دیگری بپردازد و از اخلاق پرخاشگری دور شود.
پرخاشگری چه تاثیری در آینده کودک دارد؟
والدین تا حدودی می‌توانند رفتار کودک را کنترل کنند. رفتارهای کودکان باید بسیار مورد توجه قرار گیرد زیرا ممکن است در بزرگسالی نیز اثر گذار شود. اگر رفتارهای کودک غیر قابل کنترل شود می‌بایست به روانشناس و یا متخصص مراجعه شود.
کنترل پرخاشگری کودکان در مکان‌های عمومی
پرخاشگری کودکان در مکان‌های عمومی برای والدین بسیار ناخوشایند است و در این مواقع پدر و مادر‌ها باید خود را کنترل کنند و پس از جدا شدن از مکان عمومی، با او صحبت شود. همچنین دلیل رفتار باید از کودک پرسیده شود تا مجدد آن رفتار تکرار نشود.
در نظر داشته باشید اگر کودکتان رفتارهای پرخاشگری از خود نشان داد سعی کنید او را از جمع دور نمایید و در موقعیت مناسب‌تری رفتار پرخاشگری و عصبی کودک را توجیح کنید.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی کودک پرخاشگر پرداختیم تا بتوانید رفتار صحیح و اصولی را در برخورد با این اخلاق در کودکان داشته باشید، زیرا رفتار‌هایی که کودکان دارند ممکن است تا بزرگسالی تثبیت شوند. توجه داشته باشید اگر رفتار‌ها در کودکی رفع نشود، در بزرگسالی تغییر آن‌ها سخت‌تر خواهد بود.
پاسخ‌ها